الیاف ویسکوز بر خلاف تصور عمومی الیافی هستند که پایه طبیعی دارا بوده و همچون پنبه و لینن دارای ماهیت گیاهی (سلولزی) هستند.

تنها تفاوتی که می توان به الیاف ویسکوز(ریون) نسبت به پنبه و لینن نسبت داد این است که این الیاف همچون کاغذ که در آن ابتدا چوب درختان تبدیل به خمیر می شود و پس از آن طی یک فرایند محصول نهایی که همان کاغذباشد تولید می گردد؛ این الیاف نیز دقیقا اینگونه می باشند.

 لذا از آنجا که تولید این الیاف به دست بشر تهیه می گردد به آن الیاف “بشر ساخته” گفته می شود. اما باید بدانید که الیافی چون نایلون و پلی استر هم بشر ساخته هستند ولی از نوع کاملا مصنوعی (پایه این الیاف مشتق شده از مواد نفتی است)، این در حالی است که الیاف ویسکوز از این حالت متفاوت بوده و “ بشر ساخته بازیافتی” هستند.

برای تهیه ویسکوز از کلیه محصولات طبیعی که دارای سلولز کافی باشند مانند تفاله نیشکر، خمیر کاغذ، لینتر (الیاف کوتاه پنبه جا مانده روی تخم پنبه) و مواد گیاهی دیگر که سلولز بالایی داشته باشند در تولید الیاف ویسکوز استفاده می‌شود.

خواص ویسکوز:

• پارچه یا الیاف ویسکوز جذب رطوبت بالایی دارد که گاهی تا 50% بیشتر از پنبه خواهد بود.

• مقاومت بالا در برابر انواع مواد شیمیایی قلیایی یا بازی.

• مقاومت کششی بالایی دارد.

• در مرحله رنگرزی به راحتی و آسانی رنگپذیر بوده و می تواند اکثریت رنگ ها را به خود بگیرد.

• ثبات رنگی بالایی دارند و در طولانی‌مدت رنگ را در الیاف خودش حفظ می‌کند.

• موجب تولید الکتریسیته نشده و همین آن را تبدیل به پارچه های محبوب جهت دوخت لباس های راحتی خانگی کرده است.

• ظاهر درخشان و براقی به نسبت پارچه های پنبه ای دارند، زیرا پارچه های پنبه ای کدر تر بوده و با دیدن آن به فکر رنگ های کدر می افتید اما پارچه ویسکوز و خصوصا پلی استر برق خاصی در جنس و الیاف پارچه به صورت اولیه وجود دارد. اما اگر پارچه ویسکوز را داخل آب جوش بیندازید این برق از بین رفته و به مرور زمان کدر می شود.

• مقاومت بسیار مناسب در برابر پرز‌ دادن و یا همان تل‌تل شدن.

• این نخ از دسته نخ‌های ضد حساسیت است و برای هر نوع پوستی مناسب است.

• خاصیت تنفس بسیار بالایی دارد به طوری که جزو پارچه‌ها و الیاف خنک حساب می شود و از ابریشم طبیعی نیز خنک تر می گردد می توان آن را هادی گرما نامید به طوری که در حفظ دمای بدن پوششی که جنس ویسکوز داشته باشد موفق تر از سایر مدل های پارچه عمل خواهد کرد.

• الیاف ویسکوز در برابر حرارت کاملا مقاوم هستند و تا ۱۹۰ درجه سانتی‌گراد زرد نمی‌شود و مقاومت خود را حفظ می‌کند. اما همانطور که الیاف طبیعی در برابر نور خورشید حساس بودن و در بلند مدت به آن‌ها آسیب وارد می‌شود به این الیاف نیز که از سلولز ساخته شده است در اثر نور خورشید آسیب می‌بینند.

تاریخچه تولید نخ ویسکوز:

نخ ویسکوز اولین بار در سال ۱۸۹۲ به ثبت رسید، اما این الیاف به دلیل مقاومت و استحکام کمی که داشت نتوانست سریعا جایگاه خود را در بازار پیدا کند و مدتی زیادی طول کشید تا به الیاف تجاری تبدیل شود.

موارد مصرفی پارچه ویسکوز:

بخاطر اﺳﺘﺤﮑﺎم ﮐﻢ اﻟﯿﺎف وﯾﺴﮑﻮز اﻏﻠﺐ ﺑﺮای ﻣﻠﺤﻔﻪ، روﻣﯿﺰی، ﻟﺒﺎس زﻧﺎﻧﻪ و ﻣﺮداﻧﻪ، زﯾﺮ ﭘﻮش و ﻟﺒﺎس ورزﺷﯽ کاربرد دارد.

این الیاف را اگر با پنبه و پشم ترکیب کنند برای تولید پارچه‌های لباس زیر، تریکو، شلوار و ملحفه استفاده می‌شود و با ترکیب الیاف ویسکوز با پلی استر پارچه‌های مناسب برای رومیزی، موکت و پارچه پانسمان و کالای بهداشتی تولید می‌شود.

تشخیص الیاف ویسکوز از سایر الیاف:

برای تشخیص الیاف ویسکوز از شعله آتش استفاده نمایید، این الیاف در برابر آتش ذوب نمی‌شود و در تماس با آتش بدون ذوب شدن با بوی ضعیفی شبیه کاغذ می‌سوزد و کمی خاکستر نرم باقی می‌گذارد.

انواع پارچه ویسکوز

پارچه ویسکوز لاکرا

نوع خاصی از پارچه های با خاصیت کشسانی فوق العاده بالا، پارچه لاکرا است. هر چند این نوع پارچه با پارچه ویسکوز متفاوت است اما به دلیل وجود خاصیت کشسانی یا همان مدول الاستیسیته بالای آن، در دسته پارچه‌های ویسکوز قرار می‌گیرند. پارچه ای که از 100 درصد نخ لاکرا استفاده شود، می‌توان تا 5 برابر تغییر شکل موقت در آن ایجاد کرد.

 پارچه ویسکوز  مودال (Modal)

یکی از اولین انواع پارچه های ویسکوز است. معمولا پارچه مودال یا به صورت تنهایی و یا در ترکیب با الیافی مثل پنبه و یا اسپندکس استفاده می‌شود. این پارچه در اقلامی از قبیل لباس خواب، لباس زیر، حوله و روتختی بکار می‌رود.

مودال با رطوبت بالا (High wet modulus/HWM) اصلاح شده نسخه قبلی پارچه ویسکوز است. ویژگی مهم این سری، بهبود استحکام نسبت به سری قبلی خود هستند. از طرفی، مزیت آنها بهبود استحکام در حالت خیس و مرطوب است. این ویژگی برای حوله و دستمال های ویسکوز بسیار جذاب و کاربردی است.

پارچه ویسکوز ریون

نسخه سوم اصلاح شده مودال ها هستند. استحکام آنها تقریبا دو برابر HWM هاست. بعلت استحکام فوق العاده خوب آنها، کاربرد اصلی آنها در صنایعی مانند لاستیک سازی است. ریون ها همچنین در نساجی نیز کاربرد فراوانی دارند.

پارچه ویسکوز لیوسل (Lyocell)

نوعی دیگر از الیاف ریون است که در منسوجات و لباس ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. لیوسل‌ها در بسیاری از خواص مشابه با دیگر الیاف سلولزی مثل ریون ویسکوز، پنبه و کتان است. علاوه بر آن، از ویژگی‌های جالب آن این است که در برابر چین و چروک شدن مقاوم است و قابلیت رنگ پذیری خوبی دارد.

مراقبت از الیاف ویسکوز

برای شستن پارچه‌ها و منسوجات حاوی الیاف ویسکوز، باید این نوع پارچه‌ها در دمای استاندارد و مناسب و با آب شست؛ بعلاوه نباید این الیاف را در برابر نور مستقیم خورشید قرار داد چرا که در بلندمدت و به مرور الیاف تغییر رنگ می‌دهند و درخشندگی خود را از دست می‌دهند.

روغن و نمک بدن همراه با رطوبت عرق می‌توانند باعث تغییر رنگ و تضعیف پارچه ویسکوز شوند، پس شستشوی سریع بعد از پوشیدن لباس، بسیار مهم است.

تقریباً همیشه شستشوی دستی بهتر از شستشوی ماشینی است. در هنگام خیس شدن، لباس ویسکوز بسیار آسیب پذیر است، به همین دلیل احتمال آسیب دیدنش در هنگام شستشوی دستی، نسبت به شستشو با ماشین لباسشویی کمتر است.

برای گرفتن آب لباس هرگز آن را نپیچید، زیرا این می‌تواند الیاف ظریف پارچه را را پاره کند و به ساختار کلی پارچه آسیب برساند.

سعی کنید هنگاه شستشو در ماشین لباسشویی، فقط انواع مشابه جنس ویسکوز را در آن قرار دهید. لباس‌های خشن‌تر، مانند شلوار جین می‌توانند در طول چرخه شستشو، به پارچه‌های ویسکوز پیچیده و آن‌ها را کشیده و پاره کنند.

برای امنیت بیشتر در شستشوی ماشینی، از آب خنک و تنظیمات شستشوی ملایم استفاده کنید.

برای از بین بردن چروک پارچه‌های ویسکوز، از درجه حرارت متوسط (تنظیمات ابریشم) روی اتو استفاده کنید. هرگز اتو داغ را روی قسمت بیرونی لباس‌های ویسکوز نکشید. این کار می‌تواند الیاف پارچه را ذوب کند و باعث ایجاد درخشش غیر معمول پارچه شود که امکان رفع شدنش نیز وجود ندارد.

قبل از اینکه اتو بکشید، همیشه لباس را به پشت برگردانده و اتو کنید، همچنین برای محافظت بیشتر می‌توانید لباس را در حالی که کمی مرطوب است، اتو کنید.

منابع

پریتی استایل

گهربافت

فراپارچه