پارچه اسپان باند در زمره‌ی منسوجات بی‌بافت و از جنس پلی‌پروپیلن است. اسپان باند به نام‌هاى پارچه‌ی یک‌بار مصرف، بى‌بافت، نبافته، لایه‌ی سوزنى، نبافته‌ی سوزنی و نبافته‌ی اسپان نیز شناخته می‌شود .

پارچه اسپان باند که نام انگلیسی آن Spunbond Nonwove یکی از مهمترین زیر مجموعه های صنعت منسوجات بی بافت به شمار می آید. پارچه های اسپان باند به سبب ویژگی های خارق العاده ای که دارند توانسته است سهم بزرگی از بازار منسوجات را به دست آورد.

جنس این پارچه که در صنعت به اختصار به آن PP نیز میگویند که از پارچه‌های معمول تاروپودی از الیاف انواع نخ نیست، بلکه از الیاف پرس تشکیل شده است. پارچه‌ی اسپان باند با ضخامت و وزن‌های مختلفی تولید می‌شود، از این رو به بی‌بافت یا نبافته شهرت دارد. برای درک بهتر از مفهوم واژه‌ی منسوجات بی‌بافت، می‌توانید نوع بافت نمد و موکت را در نظر بگیرید.

مصارف پارچه‌ی اسپان باند آنقدر زیاد است که همه با آن سر و کار دارند. این پارچه در تولید چای کیسه‌ای تا صنایع نظامی به کار می‌رود. اکثر افراد در طول روز با این جنس پارچه سر و کار دارند، اما یا اسم آن را نمی‌دانند یا با آن آشنایی ندارند.

در فرآیند تولید پارچه‌ی اسپان باند، مواد اولیه در دستگاه اکسترودر وارد می‌شوند. پس از ذوب، پلی‌پروپلین وارد مجموعه‌ای از سوزن‌های سرنگ‌مانند می‌شود که با فشار وارده از طرف اکسترودر باعث خروج مواد مذاب به صورت الیاف بسیار باریک به شکل رشته‌های فیلامنت‌ می‌شود. فیلامنت‌ها بعد از خنک شدن به شکل آیرودینامیک روی نقاله‌های خط تولید، کش داده شده و لایه‌های اسپان تولید می‌شود.

پارچه های اسپان باند در مصارف مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند و با توجه به رشد این صنعت، امروزه با قدرت میتوان گفت که حذف پارچه های اسپان باند کاملا غیر ممکن است.

تاریخچه صنعت اسپان باند

ممکن است این تصور برای شما ایجاد شود که پارچه اسپان باند یک محصول جدید و نوآورانه است ولی بد نیست بدانید که صنعت اسپان باند قدمتی دیرینه دارد و به دوران تولید نمد بازمیگردد. البته باید گفت که صنعت بی بافت به شکل پارچه اسپان باند حاصل تکنولوژی عصر جدید است. زمانیکه در دهه 1940 میلادی فرآیند اسپان باند مورد توجه ویژه ای برای تجاری شدن قرار گرفت. اسپان باند توسط دو نفر از پرسنل شرکت Corning امریکا به نام های Slather و Thomas برای تولید پشم شیشه به ثبت رسید.

در سال 1945 میلادی شخصی Callender از امریکا فرایندهای اسپان باند مشابهی جهت تولید پشم شیشه معدنی به ثبت رساند. منسوجات بی بافت اسپان باندی ساخته شده از ترکیبات پلیمری توسط تکنولوژی Freudenberg آلمان و Du Pont امریکا در سال های 1950 و 1960 میلادی به عرصه تجاری سازی رسیدند.

پارچه‌های اسپان باند چندلایه

این نوع پارچه به صورت لایه‌ای نیز تولید می‌شود؛ معمولا بین یک تا سه لایه. در اسپان باند لایه‌ای، تعداد لایه را در کنار s نمایش می‌دهند. برای نمونه به اسپان باند سه لایه ۳s یا sss مى‌گویند که لایه‌ی وسطى آن از مواد ملت بلون است.

ملت بلون (Meltblown ) یکی از انواع منسوجات بی بافت است که ظرافت الیاف پارچه و قدرت نفوذ‌ناپذیری بسیار بالا در برابر مایعات آن را تبدیل به یکی از پرمصرف‌ترین انواع منسوجات بی‌بافت کرده است. ماده‌ی اولیه‌ی اصلی در تولید پارچه ملت بلون همچون پارچه‌ی اسپان باند، پلی پروپیلن است.

معمولا اسپان‌هاى چهار لایه را ssss یا sms می‌نامند. این نوع اسپان باند از نفوذ باکتری و انواع میکروب‌ها جلوگیرى می‌کند و در تولید ماسک، گان جراحی و دیگر موارد بهداشتی به کار می‌رود.

کاربرد انواع پارچه‌های اسپان باند

کارگاه‌های تولیدی با توجه به نوع مصارف می‌توانند به حوزه‌های مختلف این پارچه‌ی پرمصرف ورود کنند. لازم به ذکر است برای ورود به این تولیدات به دستگاه دوخت، برش، دوخت حرارتی و دستگاه چاپ پارچه‌ی اسپان باند نیاز است.

پارچه های اسپان باند را میتوان با ویژگی های مختلف تولید کرد. در این مدل از پارچه ها علاوه بر ویژگی های عمومی نظیر وزن پارچه، رنگ ، عرض، طول و… میتوان ویژگی هایی نظیر آب دوست یا آب گریز بودن، آنتی باکتریال بودن پارچه، نرمی و لطفافت، آنتی یو وی شدن و… را ایجاد نمود

پارچه های اسپان باند معمولا از گرماژ 8 تا 400 گرم تولید میشود. (زمانی که بحث وزن پارچه مطرح میگردد یعنی وزن یک متر مربع از پارچه در نظر گرفته می شود)

در اینجا به صورت تیتروار، موارد مصرف انواع پارچه‌های اسپان باند ذکر می‌شود:

الف) مصارف پزشکی و بهداشتی دستمال خیس و بهداشتی، لباس اتاق عمل و جراحی، زیرانداز، روانداز و لباس بیمار، کلاه و ماسک، لباس یک‌بار مصرف، روکش کفش و تجهیزات، ساک وسایل، رویه‌ی بهداشتی پوشک و نوار بهداشتی، لایه‌ی هیدروفیل.