معرفی استان یزد و دیدنیهای آن + معرفی اماکن تاریخی و گردشگری و زیارتی
تاریخچه و جغرافیای استان یزد
شهرستان یزد در دره ای وسیع و خشک و محصور بین رشته کوههای شیرکوه و خرانق قرار گرفته است. یزد اولین شهر خشتی و دومین شهر تاریخی جهان بعد از شهر ونیز ایتالیا است. در برخی از منابع، بنای اولیه برخی از شهرهای استان را به سلیمان پیامبر، ضحاک، اسکندر مقدونی و ابراهیم پیامبر نسبت دادهاند.
آثاری چون دستافزارهای بهدستآمده از درههای شیرکوه، نگارههای کوه ارنان و سفالهای منقوش قلعه میبد نشاندهنده تمرکز مدنیت یزد در گذشته در چهار منطقه استان هستند: بافق و فهرج، یزد، رستاق و میبد و اردکان.
شهر یزد یکی از کم بارش ترین شهرهای کشور است. به طوری که بارها در آمار و اخبار بارش این شهر پائین ترین میزان در کشور اعلام شده است. میزان بارش باران به طور متوسط سالیانه ۶۱.۰۲ میلی متر است.
این استان در حدود ۷۴۴۹۳ کیلومتر مربع وسعت داشته و به تنهایی چهار و نیم درصد از کل مساحت ایران را در بر میگیرد. در فصول بهار و تابستان، آب و هوای بیشتر مناطق استان گرم و خشک و در فصول زمستان و پاییز سرد و نسبتاً مرطوب است. یزد اولین شهر ایران است که در یونسکو به ثبت جهانی رسیدهاست.
جمعیت استان یزد در سال ۱۳۹۳ به طور تخمین بیش از یک میلیون و یکصد هزار تن محاسبه شدهاست. یزد در مرکز ایران قرار گرفته و از پیرامون با استانهای اصفهان، خراسان جنوبی، کرمان و فارس همسایه است. این شهر به «دارالعباده»، «شهر بادگیرها» و «شهر دوچرخهها» معروف است. شعار معروف آن: «دیار قنات و قنوت و قناعت».
شهرستانهای استان یزد
استان یزد شامل شهرستانهایی است که هر یک دارای ویژگیهای تاریخی و طبیعی خاص خود هستند؛ در فهرست زیر نام شهرستانها آمده است:
-
یزد
-
اردکان
-
بافق
-
میبد
-
اشکذر
-
بهاباد
-
تفت
-
ابرکوه
-
مهریز
-
خاتم

نکات مهم و برجسته دربارهٔ یزد
یزد بهخاطر معماری خشتی، قناتها، بادگیرها و سابقهٔ تاریخیاش شناخته شده است. این استان در شرایط اقلیمی خشک قرار دارد و سازگاری با کمآبی و بهرهگیری از معماری سنتی (مثل بادگیرها و قناتها) از ویژگیهای شاخص آن است.
- یزد اولین شهر خشتی و دومین شهر تاریخی جهان بعد از ونیز.
- ثبت در یونسکو بهعنوان میراث جهانی.
- اقلیم گرم و خشک تابستان و سرد و نسبتا مرطوب در زمستان.
مقایسه سه نماد/بخش مهم استان یزد
در جدول زیر، سه بخش مهم استان (صنایع نساجی و محصولات سنتی، جاذبههای تاریخی، و مدیریت آب و قناتها) بر اساس ویژگیهای شاخص مقایسه شدهاند تا دید کلیتری نسبت به ظرفیتهای استان ارائه شود.
جاذبه | ویژگی شاخص | مزیت |
---|---|---|
صنایع نساجی یزد | منسوجات سنتی و مدرن | تنوع طرح و سابقهٔ تولید |
صنایع دستی و سفال میبد | محصولات سفالی منقوش | هنر بومی و بازار صادراتی |
شبکهٔ قنات و آبرسانی | قناتهای تاریخی | مدیریت کمآبی و میراث جهانی |
جدول جمعیت شهرهای استان یزد بر اساس سرشماری سال ۹۰
ردیف | نام شهر | شهرستان | جمعیت سال ۹۰ | رتبه در شهرستان |
---|---|---|---|---|
۱ | یزد | یزد | ۴۸۶،۱۵۲ | ۱ |
۲ | میبد | میبد | ۶۶،۹۰۷ | ۱ |
۳ | اردکان | اردکان | ۵۶،۷۷۶ | ۱ |
۴ | حمیدیا | یزد | ۳۷،۴۲۸ | ۲ |
۵ | بافق | بافق | ۳۳،۸۸۲ | ۱ |
۶ | مهریز | مهریز | ۲۸،۴۸۳ | ۱ |
۷ | ابرکوه | ابرکوه | ۲۳،۹۸۶ | ۱ |
۸ | شاهدیه | یزد | ۱۶،۵۷۱ | ۳ |
۹ | تفت | تفت | ۱۵،۷۱۷ | ۱ |
۱۰ | اشکذر | اشکذر | ۱۵،۶۶۳ | ۱ |
۱۱ | زارچ | یزد | ۱۰،۷۵۳ | ۴ |
۱۲ | هرات | خاتم | ۹٬۴۴۲ | ۲ |
۱۳ | مروست | خاتم | ۸،۸۶۵ | ۲ |
۱۴ | بهاباد | بهاباد | ۷،۶۵۲ | ۲ |
۱۵ | مهردشت | ابرکوه | ۷،۳۹۰ | ۲ |
۱۶ | بفروئیه | میبد | ۶،۴۸۶ | ۲ |
۱۷ | احمدآباد | اردکان | ۴٬۵۵۷ | ۲ |
۱۸ | خضرآباد | اشکذر | ۲٬۷۲۹ | ۳ |
۱۹ | ندوشن | میبد | ۲،۳۳۲ | ۳ |
۲۰ | عقدا | اردکان | ۱،۸۰۹ | ۳ |
۲۱ | نیر | تفت | ۱،۶۲۰ | ۲ |
پرسشهای متداول
یزد چه ویژگی تاریخی خاصی دارد؟
یزد بهدلیل بافت خشتی و معماری سنتی، قناتها و بادگیرها شهرت دارد و بخشهایی از بافت تاریخی آن به ثبت یونسکو رسیدهاست.
چه فصلی برای سفر به یزد مناسبتر است؟
بهطور کلی بهار و پاییز آبوهوای ملایمتری دارند؛ تابستانها گرم و خشک و زمستانها سرد است؛ بسته به هدف سفر زمان مناسب را انتخاب کنید.
یزد به چه لقبهایی معروف است؟
یزد به عنوان «دارالعباده»، «شهر بادگیرها» و «شهر دوچرخهها» شناخته میشود؛ شعار مشهور آن «دیار قنات و قنوت و قناعت» است.
سوغات یزد چیست؟
سوغات یزد شامل شیرینیهای سنتی مانند قطاب، باقلوا، پشمک و همچنین صنایع دستی پارچهای و سفالی است که شهرت جهانی دارند.
میوه معروف یزد چیست؟
انار مهمترین میوه معروف یزد است؛ کیفیت انار یزد بهخاطر شرایط آبوهوایی خاص، بسیار بالاست و بخش مهمی از محصولات کشاورزی استان را تشکیل میدهد.